Hoe te behandelen?

Behandelen van een aandoening kan gericht zijn op:

Preventie of voorkomen van de aandoening: is enkel mogelijk indien men de oorza(a)ken voldoende kent, wat helaas bij de meeste patiënten nog niet het geval is. Daarom zal in het medisch dossier van de patiënt vermeld staan: Ideopatische (zonder gekende oorzaak) ziekte van Parkinson.

Het voorkomen of de preventie ervan: vergt in eerste plaats meer kennis (via fundamenteel wetenschappelijk onderzoek) naar de oorza(a)k(en) (vervuiling, erfelijkheid,...) + de wil of overtuiging om er iets aan te doen (zowel als individu, gemeenschap,...).
Het afremmen van het degeneratief ziekteverloop: Via wetenschappelijk onderzoek met dieren vermoed men, dat bepaalde reeds bestaande medicatie het vroegtijdig afsterven van de hersencellen, zou kunnen afremmen.

Voorwaarde om via dit soort medicatie een positief resultaat (= afremmen) te behalen: Kunnen opstarten behandeling op het ogenblik dat minder dan 50% van de dopamine producerende hersencellen is afgestoven is.

==> eerst moet de wetenschap nog een methode ontwikkelen die vroegtijdige diagnose mogelijk maakt.
Herstel: Personen die lijden aan de Ziekte van Parkinson kunnen momenteel nog niet 'herstellend' behandeld worden.
Besluit: De behandelaar/zorgverlener kan momenteel enkel een symptoomgerichte behandeling aanbieden = de last, pijn,... voor patiënt en intimi binnen de grenzen van het aanvaardbare proberen te houden.

Wat zijn de symptomen?

Stadia en Symptomen

Stadia:

De Ziekte van Parkinson begint vermoedelijk 5 tot 10 jaar voor de eerste symptomen zichtbaar/merkbaar zijn (pré-symptomatische fase).

Voor het indelen van de aandoening gebruikt men vaak de schaal van Hoehn en Yahr (1967), met volgende stadia:

I: Verschijnselen aan één kant van het lichaam.

II: Verschijnselen aan beide kanten van het lichaam, er zijn geen evenwichtsstoornissen.

III: Verschijnselen aan beide kanten van het lichaam, met evenwichtsstoornissen, de patiënt kan nog zelfstandig functioneren.

IV: Verschijnselen aan beide kanten van het lichaam, met evenwichtsstoornissen, de patiënt heeft dagelijks hulp nodig.

V: Ernstig geïnvalideerde toestand, patiënt is aan tafel en bed gebonden, en heeft verpleegkundige zorg nodig.

Symptomen:

Algemeen:

Iedere parkinsonpatiënt heeft een uniek klachtenpatroon.

De symptomen die hier vermeld staan komen dus niet bij iedereen voor, en de symptomen kunnen tijdens het ziekteverloop ook veranderen onder invloed van gebruikte medicatie, behandeling,...

Statistieken hebben niet kunnen aantonen dat personen met Parkinson vroeger zouden overlijden omwille van hun aandoening.

Het maatschappelijk beeld van de oude bevende man is onjuist: Bijna evenveel vrouwen als mannen krijgen de aandoening, er zijn ook jongeren. Beven is bij sommigen afwezig.

Vroege symptomen:

Doordat er in de beginfase minder verschillende symptomen zijn, en deze symptomen vaak ook bij andere aandoeningen passen, wordt de diagnose dikwijls pas laat gesteld.

Bij een deel van de patiënten kan er in de voorgeschiedenis één of meerdere symptomen voorkomen, zoals:

• Constipatie.
• Reukverlies.
• Stemmingsstoornissen (bijvoorbeeld angst, depressie, apathie)
• Slaapstoornissen 
• Restless legs (een onbedwingbare behoefte de benen te bewegen, voornamelijk optredend in rust).

Opvallende motorische symptomen:

• Beven (tremor) in rust, die toeneemt onder invloed van emotie, en vrijwel verdwijnt bij gerichte activiteit. Kan in begin heel beperkt tot zelfs afwezig zijn (bijvoorbeeld ooglid)(ongeveer 30% van de patiënten vertonen geen tremor). Vaak asymmetrisch of zelfs enkel aan één lichaamshelft. 

• Stijfheid (tandrad) rigiditeit. 

• Vertraagde bewegingen (bradykinesie) en bewegingsarmoede. 

• Dyskinesie: ongewenste bewegingen. 

• Maskergezicht: uitdrukkingsloos gelaat en verstarde blik. 

Minder gekende motorische symptomen:

• Lopen met kleine pasjes, moeite om voet(en) voldoende hoog te heffen.
• Verminderde of afwezige armzwaai (begint meestal éénzijdig) en voorovergebogen romp. 
• Eentonige en zwakke stem en/of heesheid.
• Problemen met fijne bewegingen: knopjes hemd, schoenveters,...
• Plotse blokkering  (bijvoorbeeld voor deuropening, lift, marktplein,...)
• Plotseling sneller stappen met daardoor neiging om te vallen, dit wordt propulsie genoemd.
• Spierpijnen.
• Klein, onleesbaar geschrift.
• Dystonie of spierverkramping met dwangstand (vaak beperkt tot één lidmaat of één lichaamshelft).

Symptomen door stoornissen van het autonoom zenuwstelsel (= niet door onze wil gecontroleerd):

• Oncontroleerbare drang tot urineren 's nachts (= nocturie), moeilijk kunnen urineren en urineretentie (blaas niet volledig kunnen ledigen).
• Evenwicht :orthostatische hypotensie (draaierigheid bij rechtkomen).
• Slikproblemen, speekselvloed of kwijlen, constipatie of moeilijke stoelgang.
• Overmatig zweten.
• Vermoeidheid, slaapstoornissen (zowel te weinig slapen, als ongewild in slaap vallen, komen voor).
• Seksuele dysfunctie.
• Cognitieve stoornissen: woordvindingsprobleem of moeite om het juiste woord te vinden.

Stemmingsstoornissen:

• Apathie (lusteloosheid).
• Depressie (zou bij 4 op 10 patiënten wel eens voorkomen).
• Angst.
• Dementie (verwardheid). 
• Psychose.

Gedragsstoornissen:

• Gokneiging.
• Overmatig eten.
• Hyperseksualiteit.
• Moeite om te blijven zitten (acathisie).

Gevoelswaarnemings (sensorische) stoornissen:

• Paresthesie (stoornis in de gevoelswaarneming waarbij, zonder dat er sprake is van prikkelingen, men toch kriebelingen, jeuk of tintelingen voelt). 
• Onverklaarbare pijn.

Oftalmologische stoornissen: vernauwing van het gezichtsveld.

Wat zijn de oorzaken?

Waarom de zenuwcellen afsterven is nog niet duidelijk, wel zijn er enkele hypothesen. 

Een virus, een toxische stof, een vroegere hersenontsteking. Erfelijkheid zou een minder belangrijke rol spelen dan eerst gedacht. Men kijkt de laatste tijd eerder in de richting van omgevingsfactoren. 

Wat is de ziekte van Parkinson?

De ziekte van Parkinson, vernoemd naar de Engelse arts James Parkinson (1755-1824), is een hersenziekte waarbij zenuwcellen, vooral, maar niet uitsluitend de zenuwcellen van de substantia nigra ("zwarte stof"), langzaam afsterven (degenereren). Wanneer de verschijnselen van deze ziekte wel aanwezig zijn maar door een andere oorzaak ontstaan, spreekt men van parkinsonisme.